27 Lúnasa 2009

“milleadh” de réir Chormaic


Seachtain ó shin thug mé an líne seo as an “Luireach Klosterneuburg” daoibh:

náram·gonat fir, náram·millet mná

Nár ghoine fir mé, nár mhille mná mé!

D'fhiafraigh Áine sa nóta a d'fhág sí:

“Cé acu is measa, a fheara - an ghoin nó an milleadh?!”

Chuir an cheist sin ag smaoineamh mé. Céard go díreach a bhí ar intinn acu ag an am sin nuair a rinne siad tagairt do “mhilleadh” sa chomhthéacs seo? Bhí mórán an chiall chéanna leis an bhfocal míle bliain ó shin agus atá leis inniu. Ach is cosúil go raibh ciall bhreise leis freisin, .i. saghas mallacht nó draíocht. Tá an chiall sin le feiceáil san iontráil seo in Sanas Cormaic:


858. Milliud quasi mī-ṡilliud .i. drochṡilliud.

I bhfocail eile, tháinig “milleadh” ón ainmfhocal “silleadh” (= amharc) móide an réimír “mí-”, dar le Cormac. B'ionann "millleadh" sa chás áirithe seo agus drochshúil nó mallacht a thabhairt ar dhuine.

No comments:

Post a Comment