31 Nollaig 2009

Go raibh an fórsa leat sa bhliain 2010!



  • an fórsa imtharraingthe
  • an fórsa lártheifeach
  • an fórsa inmheánach

  • an fórsa saothair
  • an fórsa neamhghníomhach geilleagrach
  • an fórsa geilleagrach gníomhach tionscnaimh

  • an fórsa frithghnímh mhear
  • an fórsa comhbhách póilíneachta
  • agus an bhriogáid dóiteáin.
Gan trácht ar Lady Luck, an Eilifint-is-Dia agus Muire na nGael.

páipéarachas?



Tá sí báite i bpáipéarachas.

Dar le FGB, is ionann “páipéarachas” agus “stationery”. Ach deir focal.ie go gciallaíonn sé “paperwork” chomh maith. Ceist: an mbeadh “obair pháipéir” níos fearr anseo?

30 Nollaig 2009

deatú in Inse Ghall & san Oileán Úr




aisean Callaig na mo phòcaid,
Is mòr an ceò thig as an fhear ud.
Chan eil aon gheobh de àile
Nach bi gu bràth de fallain.






Caiseán Cáille i mo phóca,
Is mór an ceo a thiocfaidh as an ceann úd.
Níl éinne a gheobhaidh boladh de
Nach mbeidh go brách folláin de.
-- Carmina Gadelica, lch. 152

Maidir leis an gcaisean Callaig, nó an caisean uchd, seo é an sainmhíniú atá ag Dwelly:

The breast strip of a sheep killed at Christmas, or on New Year's eve, and singed and smelled by each member of the family, as a charm against fairies and spirits.

Is ar Oíche Chinn Bliana (nó Oíche na Coda Móire, ainm eile a thaitníonn liom) a tharla sé seo sa sean-am, nuair a chuaigh na gillean Callaig ó theach go teach. Mmmmm... olann dhóite. Tá mé cinnte gur chuir sé sin an ruaig ar sprid ar bith a bhí ar foscadh faoi na fraitheacha!

Déantar an deatú, nó smudging, abhus anseo le beart beag sáiste thirim de ghnáth, nó uaireanta le féar milis (Hierochole odorata) nó le céadras. Deirtear gur íontóir é an deatach, cibé is ciall leis sin. Tá sé i bhfad níos milse ná olann dhóite ar aon nós.


Pé scéal é, slán le 2009.

29 Nollaig 2009

“suas go dtí mo chluasa”


“Hasta las Narices” le Ivan Puig

Estoy hasta las narices de trabajo.
(lit.) Tá mé go dtí na polláirí d'obair.

Ich stecke bis über die Ohren in Arbeit.

I'm up to my ears in work.

Níl cor cainte a bhaineann úsáid as an íomhá seo ag na Francaigh, áfach, go bhfios dom. Níl aon rud mar sin ag na Gaeil ach oiread. Ach tá ceann an-deas againn mar sin féin, cuimhneachán ar shaol a bhí ann go dtí le déanaí:

Tá na seacht sraith ar an iomaire agam.


“solas agus teas gan smúit”



Fuair lucht an tuaiscirt solas agus teas gan smúit leis an qulliq. Tá físeán iontach faoina úsáid ag: Qulliq (Oil Lamp) | IsumaTV .


27 Nollaig 2009

Newton Stone, an script


Beagán níos mó eolais dóibh siúd a bhfuil spéis acu san inscríbhinn seo.

Cliceáil ar an gclár len é a mhéadú.


Sanas Donnchaid



fiaclóir .i. duine a bhíonn ag obair ar fhiacla .i. dentist

altóir .i. duine a bhíonn ag obair ar ailt nó altanna .i. iriseoir .i. journalist; aliter ortaipéidí .i. joint specialist .i. duine a dhíolann marachuan

cainteoir .i. duine a dhéanann caint .i. speaker

éagóir .i. duine a dhéanann éag .i. feallmharfóir .i. hit man; aliter duine atá ag fáil bháis .i. circling the drain; aliter duine a fuair bás .i. deader; aliter duine atá ag tuar báis .i. trú .i. a gone pecan

26 Nollaig 2009

tréimhsí na beatha



  1. Leanabaíocht
  2. Óige
  3. Meánaois
  4. “Tá tú níos áille ná riamh!”

Newton Stone


Tá an Newton Stone á phlé ar an liosta Old-Irish-L faoi láthair. Seo pictiúir den téacs atá i gceist, nár aistríodh riamh. Deir cúpla scoláire gur “debased Roman letters” atá san inscríbhinn, ach níl siad ar aon intinn ar chor ar bith maidir le brí na litreacha





Ar aghaidh linn...


... suas go dtí an mullach (cibé ar bith atá air) agus nár thite an lug ar an lag orainn ...


... ná an bhó ach oiread!

25 Nollaig 2009

aimsir leadránach



Tá crios ardbhrú ina shuí orainn anseo i gceantar Puget Sound faoi láthair. Tá scamaill ísle ina luí ar gcuid mhaith den réigiún dá dheasca, mar atá le feiceáil sa ghrianghraf seo a rinne Reid Wolcott, mac léinn in Atmospheric Sciences san Ollscoil anseo. Is iad na Sléibhte Olympic a fheiceann tú sa chúlra. An chéad rud a rinne mé ar an ríomhaire ar maidin ná dul go dtí suíomh Puget Sound Clean Air Agency le fáil amach an bhfuil burn ban i bhfeidhm sa chontae seo. Ní bhaineann muid a lán úsáide as an tinteán -- níl sé éifeachtach ná “glas” -- ach tá an tine go hálainn agus an-chairdiúil ar ócáidí speisialta, agus beidh cairde chunn dinnéir againn anocht. Ar an dea-uair dúinn, cé go bhfuil cosc ar thinte sna contaetha máguaird, tá an ghrian ag dealramh ar Sheattle agus tá cead againn bloc na Nollag a lasadh.

Go raibh solas agus teas gan smúit agaibh uilig anois agus san athbhliain!

24 Nollaig 2009

Lenin feistithe le haghaidh an tséasúir



Chuir mé Lenin in Fremont in aithne daoibh tamall ó shin. Seo agaibh arís é, ag drithliú i ndúluachair an gheimhridh. :-)

22 Nollaig 2009

Bloc na Nollag mar árachas dóiteáin



Seo mar a oibríonn sé:
  • Faigh píosa adhmaid, giúis más féidir, atá sách mór: chomh mór le do bhróg nó níos mó.
  • Cuir sa tine é Oíche Nollag agus lig dó lasadh.
  • Ansin cuir amach é agus fág amuigh é go mbeidh sé fuar.
  • Tabhair isteach arís é agus fág ansin é go ceann bliana agus le grásta Dé ní rachaidh an teach trí thine agus é ann.
Aon cheisteanna?

20 Nollaig 2009

an t-óltóir agus an leon



Nuair a bhíonn an fíon istigh bíonn an leon amuigh.

Seo pictiúirín ó Leabhar Cheanannais. Is oth liom nach bhfuil ach an líníocht seo agam daoibh. Ní raibh mé in ann grianghraf de a aimsiú ar an idirlíon. Tá mé á chur faoi bhur mbráid toisc go bhfuil teideal nó giota comhrá ag teastáil uaidh. Níl aon rud agamsa fós. Is ag fanacht le hinspioráid --nó le cabhair uaibhse -- atá mé!

Agúisín: Tá mé an-bhuíoch d' Aonghus as ucht an fhoscríbhinne thuas. Feileann an cor a chuir sé sa seanfhocal go hiontach maith don phictiúr!

19 Nollaig 2009

Tá an saol ró-ghairid le bheith ag ól droch-fhíona.



“Mmmm. Breochlochach agus beagáinín spíosrach. Braithim dair, fanaile agus soupçon de chnó cócó ann. Srón dheas. Áiméan.”

Tá an ghloine seo...



  1. leathlán.
  2. leathfholamh.
  3. dhá uair chomh mór lena a bhfuil ag teastáil.
  4. Hoigh! Cá bhfuil an bheoir?
Do fhreagra?

17 Nollaig 2009

an chruinne go léir



Tháinig mé ar an bpictiúr seo, le Joey Fauerso, de thimpiste an lá cheana. Chuir sé scéilín i gcuimhne dom, scéilín ón India faoin “Leanbh is Dia” eile. Balakrishna .i. Krishna an Páiste, atá mé a rá.

Nuair a bhí Krishna ina thachrán, i bhfad níos óige ná an fear óg thuas, bhí sé ag súgradh sa chlós lena dheartháir mór agus leis na páistí eile. Chuir an leaidín píosa créafóige ina bhéal. Rith na páistí eile chuig Yashoda, a bhuime, agus dúirt siad léi, “Tá Krishna ag ithe créafóg!”
“O, nach ndúirt mé leat gan rudaí a chur i do bhéal, a mhaicín?”
“Níor chuir,” a dúirt Krishna faoina fhiacla.
“Oscail do bhéal mar sin le go bhfeicfidh mé.”
D'oscail.
Baineadh an anáil de Yashoda. Chonaic sí an chruinne go léir sa bhéal sin: sléibhte, aibhneacha, pláinéid, grianta, réaltraí, spás agus am, neacha saolta agus neamhshaolta, gan chríoch gan stad! Do chuir a meabhair thar maoil agus thit sí i meirfean.

Sin é mo scéal agus más bréag uaim é, ba bhréag chugam é, ní mise a chum ná a cheap.


Sciath Dhearg, etc.


péintéireacht aicrileach le Jim Nelson

Sciath Dhearg
Dath na Spéire
Mac an Fhaolchú
Fear Ionúin

Tá na sloinnte seo uilig á n-úsáid inniu, ina dteanga féin, ag an bpobal seo:

  1. Lakota (Sioux)
  2. Cherokee (Tsalagi)
  3. Svan
  4. uile thuas
  5. eile

15 Nollaig 2009

dúshlán


Tá sceach i mo scornach!


Tugaim dúshlán lucht Photoshop (Ormondo agus Dubhaltach, mar shampla!) an leagan Gaeilge den chor cainte seo a léiriú.

13 Nollaig 2009

“Tá sé ag tabhairt an fhéir.”



(Cliceáil ar an íomhá mura féidir leat na focail a léamh.)

Seo dhá leathanach as leabhar dar teideal Les Idiomatics, leabhar a tháinig amach sa Fhrainc fiche bliain ó shin. Tá dhá chor cainte is daichead ann, an leagan Fraincise ar leathanach amháin agus a leathbhreac Béarla ar an leathanach eile. Is iad na léaráidí le Nestor Salas a chuireann beocht is greann sa leabhrán seo ... agus a ghreamaíonn na cora cainte i gcuimhne an fhoghlaimeora. An bhfuil aon rud mar seo againn i nGaeilge/Béarla?

11 Nollaig 2009

“chilly bidet”



Tá an donut oighir ar bhéal an phota scairdeáin seo ag fás go fóill. Bhaist cara liom an chilly bidet air. Meas tú an mbeadh áit dó in óstán oighir mar an gceann seo sa tSualainn?


10 Nollaig 2009

“Blaí catt cuile.”



Tháinig cara linn chun dinnéir aréir. Bhí “feoil agus dhá veg” pleanáilte agam: an stéig mhairteola a dtugann muid London broil uirthi, bachlóga agus meacain bhána. D'fhág mé an stéig amh ar an gcuntar sa chistin agus chuaigh muid thuas staighre leis an athchóiriú a thaispeáint dár gcara. Nuair a d'fhill muid, bhí an stéig ar iarraidh. Fuair mé an stéig agus an dá chat leath bealaigh síos an staighre go dtí an t-íoslach. Ar an dea-uair dúinn, bhí ceann eile agam sa chuisneoir. Agus déanfaidh mé stobhach leis an stéig ghoidte tar éis dom an chuid chreimthe a ghearradh di.

Maidir leis na cait bhradacha, tá siad saor ó locht de réir Féineachais, dlí ár sinsear. Sa tráchtas Bretha Étgid tá an riail seo le fáil:

Blaí catt cuile.
Díolúine do chait an chistin.

Deir an tráchtaireacht a leanann é seo nach mbíonn locht ar úinéir an chait má fhágtar bia sa chistin gan airdeall gan aire. Tuigim ón mbreith seo go bhfuil an cat féin saor ó locht chomh maith.

09 Nollaig 2009

geo-quiz


Cén áit ar domhan a bhfaighfeá deilbhíní mar seo ag an am seo den bhliain? Agus -- an cheist mhór -- cén fáth?




Ghoulish?



Is maith an rud é go bhfuil cos i dtaca fós againn, mar Ghaeil, ar Oileán Mhanann. Ach caithfidh mé a admháil go gcuireann litriú a dteanga aoibh an gháire orm go minic. Doolish an t-ainm sa tuiseal ainmneach.

Dála an scéil, fuair an Béarla an focal “ghoul” go díreach ón Araibis: غول :

غ gh
و ū
ل l

ciorcal na bliana




Samhradh agus geimhreadh. Tá bile dheas oighir ar an bpota. Bheadh an t-uisce ina leac oighir murach an pumpa a bheith ag obair lá is oíche. 7° / 26° atá sé amuigh ansin anois díreach ag leathuair tar éis a haon déag ar maidin.

08 Nollaig 2009

cruinne & an chruinne, arís


“Einige Kreise” le Wassily Kandinsky / Василий Кандинский, 1926

Cúpla mí ó shin rinne mé aistriúchán de shliocht as In Tenga Bithnua anseo, a thosaigh leis an abairt “Is i gcruinne a cumadh gach dúil de réir chruthanna an domhain.” Inniu, fuair mé alt ar an gcéad leathanach den Science Times de chuid an New York Times leis an teideal The Circular Logic of the Universe le Natalie Angier. Bhí Angier díreach tar éis cuairt a thabhairt ar thaispeántas de phéintéireacht Kandinsky sa Ghuggenheim.

Is amhlaidh a thit Kandinsky i ngrá leis an gciorcal mar mhóitíf. Mhínigh sé tábhacht an chiorcail mar seo: “[It] is a link with the cosmic ... a synthesis of the greatest oppositions. It links the concentric with the eccentric in a form of equilibrium. Of the three primary forms [triantán, ciorcal, cearnóg] it is the clearest turning toward the fourth dimension.”

07 Nollaig 2009

Is é an draoi an t-éadach.







Ceist ag éinne?

“Cérbh é Íosa?”


Scríobh Dubhaltach faoin gclár seo Who Was Jesus?, ar a bhlag inniu, agus dúirt Aonghus “[B]íonn leagan nua den Íosa stairiúil ann gach caoga bliain nó mar sin.”

Nocht an cartún seo sa Los Angeles Free Press sa bhliain 1967. Thaitin sé riamh liom.

Tagairt don chlár teilifíse To Tell the Truth is ea é seo.

osréalachas miotaseolaíoch


06 Nollaig 2009

Grianstad an Gheimhridh



Má chaill tú Oíche Shamhna, ná bíodh brón ort.
Beidh deis eile agat i gceann coicíse!


05 Nollaig 2009

Chanukah glas



Bhíodh coinnleoir craobhach, meanóra, ar lasadh de shíor sa Teampall in Iarúsailéim nuair ab ann dó. De réir an scéil sa Talmud, nuair a fuair na Maccabees an Teampall ar ais ó arm Antiochus IV, ní raibh ach pota amháin ola coisricthe le fáil. Ba leor an méid sin le lampaí an mheanóra a choinneáil ag dul ar feadh lá amháin, sin an méid. Ach, ionadh na n-ionadh, mhair na lampaí ar lasadh ar feadh ocht lá. Is dá bhrí sin atá ocht solas, móide ceann breise ar a dtugtar an shamash, an seirbhíseach, sa mheanóra a úsáidtear le Chanukah a cheiliúradh. Tá Giúdaigh ann inniu a mhaíonn, idir shúgradh is dáiríre, gur sampla luath de chaomhnú fuinnimh a bhí sa “mhíorúilt” seo. Níl meanóra níos fearr ann leis an smaoineamh seo a thaispeáint ná an ceann beag álainn seo atá déanta as lampaí LED.

Tosaíonn Chanukah Dé hAoine seo chugainn le luí na gréine.

bronntanas Nollag ó Bhúdaí



Mar a deirtear i Sútra an Chroí,

Is foilmhe cruth,
is cruth foilmhe.


rūpam eva śūnyatā
śūnyataiva rūpam.

Bainigí sult as!

:-)