09 Márta 2010

Miach: macalla mhiotas an chruthaithe?


पुरुष

Bhí Puruṣa, nó Purusha, an Fear Cosmach, beo sa mhiotas Véadach. Mharaigh na déithe é agus rinne siad an chruinne as baill a choirp: an ghrian as a dhá shúil, an t-aer as a anáil, agus mar sin de.

Bhí Pangu beo sa tSín. Scar sé an spéir ón talamh. Faoi dheireadh fuair sé bás. D'fhás an ghrian as a shúil chlé agus an ghealach as a shúil dheas, an ghaoth as a anáil, agus mar sin de.

Bhí Ymir beo i nGinnungagap, Anord príomhordúil na miostaseolaíochta Lochlannaí. Saolaíodh Odin agus a bheirt deartháireacha (sin scéal eile!) agus mharaigh siad Ymir. Chruthaigh siad Midgard, an talamh s'againne, as a chorp: na sléibhte as a chuid cnámh, na locha as a fhuil, agus mar sin de.

Fir ollmhóra a bhí sa triúr seo, fathaigh, murab ionannn agus Miach. Cruthaíodh an domhan uile as a gcorp. Cruthaíodh na luibheanna íce as corp Mhiach, sin an méid. Ach tá an miotas céanna le feiceáil sna scéalta seo uilig: cruthú nua as baill chorpartha an fhir a híobraíodh. Ní cruthú na cruinne iomláine atá i gceist sa scéal Éireannach, ar ndóigh, toisc go raibh scéal eile i réim ó theacht na Críostaíochta i leith. Séard atá againn i scéal Mhiach ná leagan caolaithe den seanscéal, macalla de.

3 comments:

  1. Bhí Ymir ina réalta i scannán iontach, freisin:
    http://en.wikipedia.org/wiki/Ymir_(Ray_Harryhausen)

    ReplyDelete
  2. Seo rud suimiúil duit:
    http://www.scoilgaeilge.org/academics/cruthu_ceilteach.htm

    ReplyDelete