08 Feabhra 2011

beannacht eile



ar-dot·raib bennacht co brath

Go raibh beannacht romhat go brách!

Is ón lámhscríbhinn Rawl. 502 (atá sa Leabharlann Bodleian, in Oxford) a tháinig an bheannacht seo. Tá dhá rud suimiúil ann le haghaidh an ársaitheora.

1) Litriú an fhocail “bennacht” :

In áit “-acht” feicimid an nod a sheasann do na litreacha seo, mar atá an litir ‘s’ le líne os a cionn. Cén fáth an nod sin, ó nach bhfuil ‘s’ in "acht" ar chor ar bith? Ní hansa. Nod Laidine a bhí ann ar dtús, a sheasann do “sed”. An chiall atá le “sed” ná “ach”, nó “acht” i Sean-Ghaeilge.

2) An briathar “ar-dot·raibh” :

Is ionann “ar·tá” agus “tá roimh” i Sean-Ghaeilge. Is forainm iontáite é an “focal” beag “dot”. Ní focal ceart é, áfach, ó nach féidir leis seasamh leis féin. Pé scéal é, is “thú” an bhrí atá leis. Is féidir an coimpléasc briathartha seo a bhriseadh síos mar seo: roimh * thú * go-raibh .

No comments:

Post a Comment