An sainmhíniú atá in An Foclóir Beag:
- páiste a fhágtar nó a thógtar (sna scéalta sí)
- breoiteachán
- duine nó rud gan mhaith
Is cosúil gur leagan malartach é den fhocal “éarlais”, a chiallaíonn (de réir AFB) “suim airgid a chuirtear síos ar rud i ngeall ar é a cheannach amach ina dhiaidh sin”. Más fíor an méid sin, tá stair fhada chasta taobh thiar den changeling seo!
De réir Macbain, is ó “arles / erles” na hAlbainise (.i. Scots) a tháinig “eàrlais” na Gàidhlige. Is cosúil gur tháinig an focal seo ón bhfocal Sean-Fhraincise “erres”, an t-iolra de “erre” (= geall), a tháinig ó “arra” na Laidine, a tháinig ó “αρραβών” na Gréigise, a tháinig ó “ ערבון” na hEabhraise! Tháinig an focal Béarla “earnest (money)” ón bhfoinse chéanna.
Más fíor don cheangal idir “éarlais = earnest money” agus “iarlais = changeling”, an saghas down payment a bhí san iarlais in intinn na ndaoine a chum na síscéalta??
Fearacht giall, b'fhéidir?
ReplyDeleteIs cosúil go bhfuil giall agus geall i ngaol.
ReplyDeleteI nGaeilge na hAlban (agus sa Ghaeilge Mhanainneach, tchím: eearlys), tá “éarlais” in úsáid fá choinne voucher, book-token agus a leithéad. Níl an rud féin agat atá tú ag iarraidh; níl agat agat ach samhail agus dóchas/gealltanas ina theannta.
ReplyDeleteNíl ann, mar sin, ach “the token of a child”. Tá ciall leis sin.
ReplyDeleteGiall asail nó giall cinniúna?
ReplyDeleteA leithéid de shanasaíocht. Ní mór dúinn fáil réidh leis na focail iasachta damanta úd.
ReplyDeleteCad as an pictiúr scanrúil?
Cad as an pictiúr scanrúil?
ReplyDeleteFuair mé ar an idirlíon é, ar bhlag eile, gan ainm ná údar ceangailte leis. Déarfainn gur dócha gur as leabhar síscéalta a tháinig sé. Tá sé go hiontach, nach bhfuil?
giall = duine a choinnítear i mbraighdeanas go dtí go gcomhlíontar geallta áirithe
ReplyDeleteMá tá focal echt-Ghaelach uait, tá “síofra” againn freisin. Ach is fearr liom “iarlais”!
ReplyDelete:-)
Suimiúil, mar is iondúil..:-)
ReplyDeleteFocail do changeling ó na seanfhoclóirí:
ReplyDeletemalartán
cosamhlacht
leanbh malartánach
siobhra
scáile
fagálach
iairlis,
corpán sidhe