Ó thaobh na sanasaíochta de, séard a chiallaíonn “eineach” ná “tá súile ann”. Beacht agus an-ghonta mar shainmhíniú!
Seo iad na c éimeanna atá taobh thiar de ón Ind-Eorpais anuas go dtí an lá inniu. Tosóidh muid le dhá fhocal Ind-Eorpaise:
*eni “in” + *h3eku̯-, fréamh leis an gciall “feic, breathnaigh”
Tháinig siad le chéile sa chomhfhocal *eni-h3ku̯o- “a bhfuil súile ann,” *eni-ku̯ā sa Phrota-Cheiltis. (Bahuvrihi a thugtar ar a leithéid de chomhfhocal, má tá suim agat sa chúrsaí seo.)
As sin fuair muid INEQA- agus -INACCA in Ogham, agus “enech” agus “ainech” sa tSean-Ghaeilge.
Bhí ciall thánaisteach leis an bhfocal seo sa tSean-Ghaeilge mar atá “onóir” nó “clú”, díreach mar a úsáidtear “face, loss of face” i dteangacha eile. Bhíodh “lóg n-enech” nó “honour price” ag chuile dhuine ag an am sin.
Tá mé buíoch de David Stifter as a chúnamh leis an tsanasaíocht seo.
Suimiúil, mar is iondúil..:-)
ReplyDelete