dánfhocal ó Philip Ballach

Seo giota eile as leabhrán Philip Bhallaigh daoibh.

Ni thairic

an mhaith chaitter go goirid

agus an mhaith nach caitter

gen go gcaitter hí tairic.

Ní ídítear

an mhaith a chaitear go gairid;

agus an mhaith nach gcaitear,

cé nach gcaitear í, ídítear.

Agus seo leagan eile den rann ón leabhar Dánfhocail: Irish Epigrams in Verse, le Thomas F. O'Rahilly:

Is minic

an mhaith caithtear go dtairig;

agus an mhaith nach caithtear,

gion go caithtear í, tairig.

Tuigim an chéad leathrann i leagan Uí Rathaille gan dua. Níl mé chomh cinnte sin faoin gcéad leathrann a bhreac Pilip síos. Ach is fearr liom an comhardadh slán idir “gairid” agus “tairig” sa leagan sin. Rannaigecht chetharchubaid gairit recomarcach an t-ainm atá ar an méadar seo, dála an scéil. :-)

Níl an briathar “tairig”, a chiallaíonn “comes to an end; is completed, finished, exhausted” in úsáid anois, go bhfios dom, cé go bhfuil sé beo fós i nGaeilge na hAlban. Agus cé go bhfuil “gion” in FGB, is focal liteartha anois é.

Toisc gur luaigh mé Gaeilge na hAlban, seo agaibh leagan den dánfhocal sa teanga sin freisin:

Teirgidh gach nì ri 'chaitheamh

's a bhi ga chaitheamh gu minig;

's an nì sin nach caithear

ged nach caithear gun teirig.

Is fúibhse anois ciall a bhaint as.