cruinne

Dúirt mé le Dubhaltach go gcuirfinn an sliocht seo faoi chruinne na cruinne ar fáil anseo. Is cuid de théacs Sean-Ghaeilge, In Tenga Bithnua. Whitley Stokes a rinne an t-eagrán seo, in Ériu, vol. II, Part II, sa bhliain 1905. Phléigh John Carey é in A Single Ray of the Sun: Religious Speculation in Early Ireland (1999), leabhar beag a bhfuil ard-mheas agam air.

Bhain an t-údar feidhm as dhá fhocal a bhfuil an chiall chéanna leo, “cruinne” agus “torachta”. Níl an dara ceann againn níos mó. Rinne mé mo dhícheall le “cruinne” agus “ciorclach” san aistriúchán.

Is i cruinne dorraladh cach duil cid iar ndelbuib domuin. Ar is i torachta chruinne doralta na nime, 7 is i torachta doronta na .uii. muire immacuairt, 7 is i torachta doronta in talmain. Ocus is i toracta cruinne doimchellat na renda roth cruinn in domuin, 7 iss i cruinde dhelbha atchiter na hanmand iar n-escumluth a corpaib, 7 iss i cruinde atchither cuairt in richidh uasail, 7 iss i cruinne atciter cuairt gréne & esca. Is deithbeir uile sein, ar is toruchta cen tosach cen forcend in Coimde ro bhithbhai 7 bhithbias 7 dorighne na huili-sin.

Is i gcruinne a cumadh gach dúil de réir chruthanna an domhain. Óir is i gcruinne chiorclach a cuireadh na spéartha, agus is i gcruinne a rinneadh na seacht muir máguaird, agus is i gcruinne a rinneadh an talamh. Agus is i gcruinne chiorclach a thimpeallaíonn na réaltaí roth cruinn an domhain, agus is i gcruth cruinn a fheictear na hanamacha tar éis dóibh a gcoirp a fhágáil, agus is i gcruinne a fheictear cuairt na neimhe uaisle, agus is i gcruinne a fheictear cuairt na gréine agus na gealaí. Is cóir sin uile, óir is ciorcal gan tosach gan foirceann é an Tiarna a bhí ann i gcónaí agus a bheas ann i gcónaí agus a rinne na nithe sin go léir.